Волонтерка на „Лице в лице“ споделува свои ставови и заложби за унапредување на инклузијата на многу наши сограѓани кои се соочуваат со некаква попреченост. Содржината ќе ја објавиме во две продолженија, а овде е првото.
Ангела Тошева
Во март, месецот за подигање на свеста за лицата со попреченост, зборуваме за предизвиците со кои овие наши сограѓани се соочуваат, како и за тоа како можеме да ги промовираме нивните права и вклученост во општеството.
Законската рамка посочува на одредени права и заштита, вклучително и правото на вработување, образование, здравствена заштита, недискриминација. Сепак, и покрај ова, лицата со попреченост се соочуваат со значителни предизвици и бариери за целосно учество во општеството.
Рампи, но и Брајово писмо и аудио насоки
Еден од главните предизвици со кои се соочуваат лицата со попреченост е пристапноста, пред сè физичката пристапност на објектите. Многу згради и јавни простори не се дизајнирани имајќи ги предвид потребите на лицата со попреченост. Ова, не е само физичка пречка, туку носи и отежнување во пристапот до образование, здравствени услуги, вработување и другите основни услуги.
Сите треба да се заложиме за да се направат институциите подостапни за лицата со попреченост и да се спроведе инспекција на пристапноста и практиките на неопходните институции. Со ова може да се идентификуваат областите каде постојат бариери и да се стави приоритет на отстранување на тие бариери. На пример, додавањето рампи за инвалидски колички, пристапни тоалети и соодветна ознака која може да ја подобри физичката пристапност.
Пристапноста не завршува тука. Користење на Брајово писмо или аудио формати во повеќе јавни простори, може да го подобри пристапот до комуникација за лицата со различни попречености. Обуката на персоналот за свеста за попреченост и инклузивни практики може да помогне да се осигура дека лицата со попреченост се добредојдени и услужени во институциите. Редовното разгледување и евалуација на мерки за пристапност, исто така, може да помогне да се осигура дека институцијата останува инклузивна за лицата со попреченост.
Во училиштата да учиме и знаковен јазик
Јас верувам дека учењето на знаковен јазик во училиштата би помогнало многу во подигање на свеста за инклузијата на овие луѓе. Знаковниот јазик е основно средство за комуникација за многу луѓе кои се глуви, наглуви или неми. Со учење на знаковен јазик, учениците би можеле да комуницираат и да ги вклучат своите врсници кои користат знаковен јазик. Ова промовира инклузивност и може да помогне да се турнат бариерите меѓу учениците кои инаку може да се чувствуваат изолирани.
Дополнително, учењето на знаковен јазик може да биде корисно за сите ученици, дури и за оние кои немаат оштетен слух. Истражувања имаат покажано дека учењето втор јазик, како што е знаковниот јазик, може да има големи придобивки, како на пример, во подобрување на меморијата, вештини за решавање проблеми и креативност.
Поголема достапност на асистивна технологија
Недостасува и асистивната технологија и други услуги за поддршка кои можат да им помогнат на лицата со попреченост да живеат самостојно и целосно да учествуваат во општеството. Постојат многу видови технологија која може да им помогне. На пример, меѓу основните помошни уреди се уреди дизајнирани да им помогнат на лицата со попреченост да ги извршуваат секојдневните задачи, слушни помагала, стапчиња за одење, инвалидски колички и протетски екстремитети. Понатаму, постојат читачи на екрани, софтверски програми кои гласно читаат текст на луѓе кои се слепи или со слаб вид. Науката донела и софтвери за препознавање глас, со што на лицата со попреченост им се овозможува користење на својот глас за да го контролираат својот компјутер или други уреди. Тука се и уредите за зголемена (аугментирана) и алтернативна комуникација (AAC), овие уреди им помагаат на луѓето со комуникациска попреченост да комуницираат. Примерите вклучуваат комуникациски табли, уреди за генерирање говор и софтвер за текст во говор.
Исто така, технологијата за паметен дом, може да им помогне посоодветно да ја контролираат нивната домашна околина. На пример, паметните домашни системи може да се програмираат да вклучуваат светла, да го прилагодуваат термостат или да отвораат врати.
Треба да се подостапни и електронските помагала за мобилност. Тоа се уреди кои можат да им помогнат на луѓето со пречки во движењето да се движат во околината, електрични инвалидски колички, скутери за мобилност и пешаци со електронски системи за водење.
(авторката е средношколка и волонтерка на „Лице в лице“)
Прочитајте и:
Да ги надминеме пречките кои им ги задаваме на луѓето со попреченост
